Η όμορφη Τόχνη βρίσκεται στην περιοχή της Λάρνακας, είναι ένα από τα παλαιότερα χωριά του νησιού και αποτελεί τον τέλειο ειδυλλιακό προορισμό για αγροτουρισμό. Είναι ένα μικρό χωριό, κτισμένο στις δύο πλαγιές που δημιούργησε ο ποταμός «Αρκάτζιν» ή, όπως τον λένε οι κάτοικοι, «ο ποταμός της καμάρας», κι αυτό γιατί περνά κάτω από την εκκλησία μέσα από μία καμάρα. Από την είσοδο του χωριού, που βρίσκεται στη έξοδο από τον παλαιό δρόμο Λεμεσού, το πρώτο που θα παρατηρήσετε είναι ότι η πέτρα χρησιμοποιείται ως βασικό υλικό σε όλα τα οικοδομήματα. Είναι ένα χωριό κτισμένο με πέτρα και σε άλλες εποχές θα μπορούσε να λεγόταν… «το χωριό των Φλινστόουνς».
Τα ενδιαφέροντα αξιοθέατα περιλαμβάνουν τα γοητευτικά σπίτια, τα οποία χτίστηκαν από «Τόχνη», δηλαδή πέτρα που εξορύσσεται στην περιοχή – ένα μικρό Βυζαντινό Μουσείο και μια λατινική εκκλησία στο κέντρο του χωριού. Η λατινική εκκλησία έχει θέα την εκκλησία του Αγίου Κωνσταντίνου και της Αγίας Ελένης και έχει ανακατασκευαστεί στην τοποθεσία του αρχικού ναού, που λέγεται ότι ιδρύθηκε από την ίδια την Αγία Ελένη κατά την επιστροφή της από τους Αγίους Τόπους, από όπου έφερε μαζί της ένα κομμάτι του Τιμίου Σταυρού. Το όμορφο τοπίο του χωριού και της γύρω περιοχής το καθιστούν ιδανικό για εξερεύνηση με ποδήλατο, εφόσον υπάρχουν ποδηλατικά κέντρα στο χωριό, καθώς και για ιππασία.
Όταν επισκεφτείτε το χωριό μπορείτε να περπατήσετε στα στενά δρομάκια και να μελετήσετε την αρχιτεκτονική των σπιτιών. Μπορείτε επίσης να χαρείτε τη φύση, αν ακολουθήσετε το μονοπάτι που σας οδηγεί κυκλικά και νοτιοανατολικά του χωριού. Είναι ένα πολύ εύκολο μονοπάτι και στη διαδρομή θα συναντήσετε και θα δείτε πολλά είδη της χλωρίδας και πανίδας της περιοχής. Τα πάντα στο χωριό είναι ωραία. Ακόμη και η δυτική περιοχή, παράλληλα με τον ποταμό, που ήταν το παλιό λατομείο, έχει μια πολύ όμορφη και άγρια ομορφιά. Η αφαίρεση από το βουνό τόσης πέτρας, για να κτιστεί η Τόχνη αλλά και κάποια άλλα γειτονικά χωριά, έχει αφήσει πίσω της κατακόρυφες χαράδρες που χιλιάδες πουλιά τις χρησιμοποιούν για να φωλιάζουν.
Εμείς αφήσαμε το αυτοκίνητο στην πλατεία, εκεί στην εκκλησία, και κατευθυνθήκαμε πρώτα στο Κοινοτικό Συμβούλιο που βρίσκεται παραδίπλα, από όπου ξεκίνησε η ξενάγησή μας. Έχουμε να πούμε πως τα γραφεία του Κοινοτικού Συμβουλίου είναι ίσως τα ομορφότερα στο νησί.
Το χωριό πήρε το όνομά του από την παραφθορά της λέξης «Τέχνη», τουλάχιστον αυτό λένε οι κάτοικοί της, καθώς δεν υπάρχει συγκεκριμένη αναφορά πουθενά. Τέχνη επειδή χρειάστηκε πολλή τέχνη και μαστοριά για να κτιστεί πάνω σε γεφύρι η εκκλησία του χωριού και, κατά τη γνώμη άλλων κατοίκων, από την τέχνη με την οποία είναι κατασκευασμένα τα πετρόκτιστα σπίτια της κοινότητας. Το μόνο σίγουρο είναι ότι το χωριό διέθετε αρκετούς τεχνίτες ή τοχνίτες, όπως λέγονταν.
Εκκλησίες
Υπάρχουν δύο εξωκκλήσια, άλλη μία εκκλησία μισογκρεμισμένη και φυσικά η κύρια εκκλησία στο κέντρο του χωριού, των Αγίων Κωνσταντίνου και Ελένης. Κτισμένη πάνω από τον ποταμό είναι ο συνδετικός κρίκος για το «χωρισμένο» χωριό. Στη σημερινή της μορφή κατέληξε μετά από τρεις επεκτάσεις και πάρα πολλές επιδιορθώσεις. Οι κάτοικοι ισχυρίζονται ότι η πρώτη εκκλησία που υπήρχε ήταν κτίσμα της Αγίας Ελένης, το πλοίο της οποίας προσάραξε στις εκβολές του Βασιλοπόταμου, λίγα χιλιόμετρα νότια της Τόχνης και αφού επισκέφθηκε την περιοχή έκτισε μία εκκλησία, προικίζοντάς την με πανάκριβα εκκλησιαστικά είδη.
Στο χωριό υπήρχε μεγάλος αριθμός φιδιών και η Αγία Ελένη παραχώρησε στους κατοίκους πάρα πολλούς γάτους για να τα σκοτώσουν. Η πραγματικότητα είναι ότι στην περιοχή της εκκλησίας υπάρχουν δεκάδες γάτοι, ακόμη και σήμερα. Ένα άλλο περίεργο που κάποιοι προσπαθούν να αναγάγουν σε μυστήριο είναι η παρουσία μπροστά από την κυρία είσοδο της εκκλησίας ενός πηγαδιού. Το πηγάδι διακλαδώνεται σε πολλά λαγούμια προς όλες τις κατευθύνσεις. Αυτό μπορούμε να το δούμε σε πάρα πολλούς ναούς στην Κύπρο. Ήταν ένα σύνηθες φαινόμενο να διανοίγονται πηγάδια από τους καλόγερους στις αυλές των μοναστηριών και των ναών και αν το νερό που μάζευε δεν ήταν αρκετό, τότε δημιουργούσαν λαγούμια για να έχουν μεγαλύτερη ροή νερού προς το κεντρικό πηγάδι.
